Prawo spadkowe a podatki: USA-Polska

Testamenty sporządzone w USA dotyczące mienia w Polsce i sporządzone w Polsce dotyczące mienia w USA
Wiele kontrowerscji i emocji budzą testamenty sporządzone na terenie USA nie tylko przez obywateli polskich. Spotkałem się z informacjami, że takie testamenty nie mogą być uznawane przez sądy polskie, jak również dla sporządzenia takich testamentów należy udać się do Polski. Jak przekonywał mnie pewien pan, nie są ważne testamenty sporządzone w Polsce dotyczące mienia w USA. Niekiedy też otrzymywałem informację, że USA i Polska mają zawarte umowę dot. testamentów.

Drodzy Państwo, nic bardziej błędnego niż słuchanie tego typu informacji, zamiast uzyskania porady prawnika. Dlatego w skrócie przybliżę ten temat.

Sporządzony testament na terenie USA a dotyczący mienie znajdującego się na terenie Polski oraz sporządzony w Polsce a dotyczący mienia znajdującego się w USA mają jednakową wartość dowodową w postępowaniu i na ich podstawie można dochodzić swoich praw spadkowych.

Podstawą prawną jest: Konwencja dotycząca kolizji praw w przedmiocie rozporządzeń testamentowych, sporządzona w Hadze dnia 5 października 1969 r. a stronami tej konwencji między innymi są USA i Polska. Rozporządzenie testamentowe jest ważne pod względem formy, jeżeli jest ono zgodne z jednym z następujących porzadków prawnych:

• miejsca, w którym spadkodawca dokonał rozporządzenia, państwa, którego spadkodawca był obywatelem,
• miejsca, w którym spadkodawca miał miejsce zamieszkania w chwili dokonywanie rozporządzenia bądź miejsce śmierci,
• miejsca, w którym spadkodawca miał miejsce zwykłego pobytu w chwili dokonywanie rozporządzenia bądź miejsce śmierci,
• miejsca położenia nieruchomości

W celu dokłaniejszego zrozumienia przytoczę przykład mojej ostanio reprezentowanej sprawy – postępowania spadkowego w Polsce na podstawie testamentu ze Stanu New Jersey dla mienia położonego też w Polsce. W/g prawa polskiego testament sporządzony w Stanie New Jersey przez polskiego obywatela byłby nieważny. Dlatego występując do polskieo sądu wskazałem na cyt. wyżej konwencję haską i wskazałem iż testament został sporządzony zgodnie z prawem tego stanu, polski sąd w czasie procesu dokonał oceny czy przy jego sporządzeniu zostały zachowane wymogi prawa Stanu New Jersey. Wobec potwierdzenia zgodności sporządzenia testamentu z prawem Stanu New Jersey, Polski Sąd Rejonowy stwierdził testamentowe nabycie spadku przez osoby tutaj zamieszkałe. Dział spadku nie będzie konieczny, bowiem osoby te zgodnie postanowią co z nim uczynić. USA i Polska są stronami przedmiotowej konwencji, więc każdy testament sporządzony w jednym państwie jest ważny na terenie drugiego, pod warunkiem zgodności z normami prawnymi państwa w którym testament był sporządzony. O jego ważności orzeka sąd państwa, w którym został sporządzony. Wym. konwencję haską stosuje się do wszystkich przypadków, w których spadkodawca zmarł po jej wejściu w życie.

Podatki od spadków i darowizn (limit 6 miesięcy na poinformowanie fiskusa o spadku lub darowiźnie)
Obowiązujące od 2007 r. przepisy pozwalają członkom najbliższej rodziny skorzystać z ulgi w podatku od spadków i darowizn. Uzależnione to jest jednak od złożenia w urzędzie skarbowym w ciągu miesiąca oświadczenia przez osobę obdarowaną. Z powodu nieznajomości tego wymogu wielu podatników straciło prawo do tej ulgi.

Nieżyjący już prezydent Lech Kaczyński podpisał nowelizację tej ustawy, która weszła w życie od 1 stycznia 2009 r. i przewiduje, że podatnik będzie miał 6 miesięcy na poinformowanie urzędu skarbowego o otrzymanym spadku lub darowiźnie.

Ponadto zwolnieni zostaną z podatku również osoby, które dowiedziały się o spadku lub darowiźnie po upływie tego terminu, jeżeli powiadomią urząd skarbowy w terminie 6 miesięcy od dowiedzenia się i uprawdopodobnią fakt późniejszego powzięcia wiadomości o nabyciu darowizny lub spadku.

Jeżeli mają Państwo pytania – jestem do dyspozycji.