Poradnik Sukces: Przemyśl dobrze swój powrót z USA do Polski

Przykład z życia

Przykład: Państwo Zawistowscy przyjechali do USA na dorobek w latach 80-tych, będąc już w średnim wieku. Nie mieli dzieci. Pan Zawistowski zaczął od pracy na budowie i tam pozostał. Pani Zawistowska sprzątała okoliczne domki. Brak znajomości języka nie sprzyjał awansom, zresztą zarabiali dobrze, a ich pobyt w USA był przecież tymczasowy, więc kariera nie była im w głowie. Zakładali, że gdy odłożą trochę pieniędzy, wrócą do Polski i będą tam żyli długo i szczęśliwie. Nie pofatygowali się nawet, by uzyskać amerykańskie obywatelstwo, bo po co?

Mijał rok po roku. Państwo Zawistowscy odkładali każdy grosz. Pomagał im fakt, że mieszkali w budynku, gdzie czynsze były niskie, bo regulowane przez prawo. Znajomi dorabiali się domów i wynosili na Queens albo Long Island. Zawistowskim dom potrzebny nie był, przecież żyli tu tymczasowo. Dom budowali sobie w Polsce przy pomocy kuzyna, który w zamian miał dostać jedno piętro. Polskę w międzyczasie odwiedzili krótko tylko dwa razy, by pozałatwiać sprawy.

Powrót do Polski

Nareszcie Zawistowscy zdecydowali się na powrót do wymarzonej Polski. Pierwszy szok nadszedł, gdy emerytura Social Security okazała się o wiele niższa od przewidywanej. Skoro Zawistowscy pracowali dużo na gotówkę, z której się nie rozliczali, panu Zawistowskiemu wyszło zaledwie $900 na miesiąc, z czego jedna czwarta, po powrocie do Polski, była potrącana tytułem podatku dla nierezydentów, z powodu braku amerykańskiego obywatelstwa. W USA rząd dołożyłby im zasiłek, ale nie za granicą. Jak tu przeżyć w Polsce, gdzie zrobiło się prawie tak drogo, jak w USA? Parę groszy polskiej emerytury dodatkowo pomniejszyło Social Security z powodu Windfall Elimination Provision.

Konto IRA miało dać państwu Zawistowskim dodatkowe zabezpieczenie. Tuż przed wyjazdem zlikwidowali oni swoje konta emerytalne i dowiedzieli się z przerażeniem, że znaczna część emerytalnej puli stracona będzie na podatki dochodowe.

Niespodzianki w Polsce

W Polsce na państwa Zawistowskich czekały kolejne niespodzianki. Mimo że zamieszkali w swojej części dwurodzinnego domu, irytowało ich wiele spraw. Zbudowana na odległość za amerykańskie dolary “willa” miała niższy standard od skromnego mieszkanka w USA. Ich miasteczko okazało się bardziej szare i brudne niż Brooklyn, znajomi się porozjeżdżali, a dalsza rodzina wymarła. W miasteczku nic się nie działo. Przyzwyczajeni do uczestniczenia w życiu kulturalnym, Zawistowscy musieli jeździć do Warszawy, co było męczące, czasochłonne i kosztowne. Przekonali się, że cena i utrzymanie samochodu są droższe niż w Ameryce. Czwórka dzieci kuzyna biegała całymi dniami po domu i podwórku, robiąc hałas i depcząc ogród. Na dodatek wyszło na jaw, że kuzyn od lat zawyżał koszty budowy i utrzymania domu, co spowodowało popsucie układów. Zawistowscy zażądali, by kuzyn wyniósł się z domu, na co usłyszeli, że to oni mogą się wynieść, bo on jest właścicielem swojej połowy budynku.

Teraz państwo Zawistowscy nie mogą się przyzwyczaić do nowego środowiska. Czują się obcy we własnym kraju, o którym marzyli od lat. Czują się niechcianymi lokatorami we własnym domu. Nie wiedzą, co robić: czy zostać w Polsce, czy wrócić do USA? Ale zlikwidowali tam tanie mieszkanie, a wynajęcie nowego może ich kosztować ponad tysiąc dolarów miesięcznie. Nie stać ich na to. Może pojechać na Florydę, gdzie utrzymanie jest tańsze i życie jeszcze raz zaczynać od nowa? Ale i tam nie jest tak tanio, jak kiedyś. Tak jak przez większą część swego życia, państwo Zawistowscy znowu czują się obco i uważają, że ich miejsce jest gdzie indziej.

Jak uniknąć rozczarowań

Warto dołożyć starań, by uniknąć rozczarowań państwa Zawistowskich. Do emerytury, czy wyjazdu do Polski, należy dobrze się przygotować z dużym wyprzedzeniem. Im większy jest twój stan posiadania, tym bardziej należy się zatroszczyć, uniknąć nadmiernych podatków dochodowych, korzystnie sprzedać swoje przedmioty majątkowe, zaplanować sukcesję majątkową itp. Im skromniejsza twoja finansowa sytuacja - tym bardziej powinieneś oszczędzać na przyszłość oraz wypracować wyższą emeryturę.

Pojedź do Polski na rekonesans. Każdą życiową zmianę należy dokładnie rozważyć, by uniknąć rozczarowania. Nie polegaj na wspomnieniach z młodości, nie pal za sobą mostów. Najpierw pojedź do Polski na dłuższy czas, by żyć tam co najmniej pół roku normalnym życiem. Jeżeli ci ono odpowiada, to dobrze. Jeżeli nie - będziesz miał do czego wracać w Stanach.

Ważne, sprawdź przed wyjazdem

• Nie licz na samą emeryturę Social Security. Pamiętaj, że Social Security jest tylko ubezpieczeniem od biedy. Od czasu uchwalenia Social Security w 1935 roku, system ten ma chronić przed skrajną biedą wdowy, sieroty oraz ludzi starych. Każdy, kto chce przeżyć jesień swego życia dostatnio, zatroszczyć się musi o siebie samodzielnie.
• Oblicz, ile będziesz miał na starsze lata. Poznaj wysokość przyszłej emerytury Social Security i ZUS swojej i małżonka. Ile wyniesie ewentualny zakładowy pension plan? Ile uskładasz na kontach IRA czy 401(k) i oszczędnościowych? Do przejścia na spoczynek należy spłacić pożyczkę hipoteczną i inne zobowiązania.
• Zmaksymalizuj świadczenia emerytalne, szczególnie jeżeli jesteś w związku małżeńskim. Nie bierz najwcześniejszej zredukowanej emerytury tylko dlatego, że ci się należy. Odpowiednia kombinacja wieku i świadczeń Social Security może powiększyć świadczenia małżeństwa. Jeżeli pracowałeś chociażby kilka lat w Polsce, należy ci się jakaś emerytura ZUS. Przepisy zmieniły się ponad dziesięć lat temu dzięki polsko-amerykańskiej umowie o zabezpieczeniu społecznym oraz dzięki reformie systemu emerytalnego w Polsce.
• Poznaj podatki i odpisy. Dowiedz się, jakie redukcje i podatki uszczuplą twoje polskie i amerykańskie emerytalne świadczenia w Polsce i w USA. Nie bądź zaskoczony przez Windfall Elimination Provision. Postaraj się redukcji uniknąć, odpowiednio załatwić ubezpieczenie zdrowotne, być w porządku z obowiązkami podatkowymi i raportowymi (patrz książka pt. „Emerytura reemigranta w Polsce).